Hộ chiếu là giấy tờ quan trọng giúp bạn thực hiện các chuyến đi nước ngoài hợp pháp. Trong số các loại hộ chiếu được cấp tại Việt Nam, hộ chiếu phổ thông là loại thông dụng nhất dành cho mọi công dân. Vậy hộ chiếu phổ thông là gì, đặc điểm ra sao, thời hạn bao lâu và thủ tục làm như thế nào? Thông tin chi tiết sẽ được trình bày rõ ở các phần tiếp theo của bài viết của HappyBook Travel.
Đăng ký Tư vấn xin Visa
Hộ chiếu phổ thông là gì?
Hộ chiếu phổ thông là loại giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp cho công dân, nhằm phục vụ mục đích xuất nhập cảnh với các lý do cá nhân như du lịch, học tập, làm việc hay thăm thân. Đây là loại hộ chiếu phổ biến nhất và không đi kèm các quyền ưu đãi như hộ chiếu ngoại giao hay hộ chiếu công vụ.
Nhiều người thắc mắc hộ chiếu phổ thông tiếng Anh là gì, thì thuật ngữ chính xác được sử dụng trong các văn bản quốc tế là Ordinary Passport. Việc nắm rõ khái niệm này sẽ giúp công dân thuận lợi hơn khi điền tờ khai visa, làm thủ tục tại sân bay hoặc tham gia các chương trình lưu trú ở nước ngoài.
Đặc điểm nhận biết của hộ chiếu phổ thông
Hộ chiếu phổ thông là loại giấy tờ tùy thân quan trọng, được cấp rộng rãi cho công dân Việt Nam khi có nhu cầu xuất nhập cảnh vì mục đích cá nhân. Để phân biệt hộ chiếu phổ thông với các loại hộ chiếu khác, bạn có thể dựa vào những đặc điểm nhận diện sau:
1. Bìa màu xanh tím than
Hộ chiếu phổ thông có bìa màu xanh tím than – màu sắc đặc trưng phân biệt với hộ chiếu công vụ (xanh lá đậm) và hộ chiếu ngoại giao (đỏ nâu).
Trên trang bìa có in rõ quốc huy Việt Nam cùng dòng chữ:
- CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
- HỘ CHIẾU – PASSPORT (in bằng tiếng Việt, tiếng Anh)
2. Không ghi chức danh hay nhiệm vụ
Trang thông tin cá nhân trong hộ chiếu phổ thông không có ghi chú về chức vụ hoặc lý do công tác nước ngoài. Điều này phản ánh đúng bản chất “cá nhân” của loại hộ chiếu này, tức là dùng để đi du lịch, du học, khám chữa bệnh, thăm thân… chứ không đại diện cho Nhà nước hoặc tổ chức nào.
3. Dãy số hộ chiếu bắt đầu bằng ký tự phổ thông
Hộ chiếu phổ thông thường có số hộ chiếu bắt đầu bằng chữ ‘C’ hoặc ‘E’, tuỳ theo thời điểm và loại hình cấp. Điều này khác với hộ chiếu công vụ hoặc ngoại giao vốn có ký hiệu riêng biệt.
4. Không có dấu nhận dạng đặc quyền
Người sở hữu hộ chiếu phổ thông không có ký hiệu ưu tiên đặc biệt hoặc dấu hiệu nhận diện quyền miễn trừ, miễn visa. Trên visa của các quốc gia khác (nếu xin cấp), hộ chiếu phổ thông thường được ghi rõ là “ordinary passport” hoặc “PP” – viết tắt của personal passport.
Hộ chiếu phổ thông khác gì so với các loại hộ chiếu khác?
Nhiều người khi chuẩn bị xuất cảnh thường không biết nên dùng loại hộ chiếu nào. Bên cạnh hộ chiếu phổ thông, còn có hộ chiếu công vụ và hộ chiếu ngoại giao, mỗi loại hộ chiếu đều có đặc điểm riêng về màu sắc, thời hạn và quyền lợi sử dụng.
Trước khi đi vào so sánh chi tiết, một câu hỏi được rất nhiều người quan tâm là: Diplomatic Passport là gì? Đây chính là tên gọi tiếng Anh của hộ chiếu ngoại giao – loại hộ chiếu đặc biệt được cấp cho các nhà ngoại giao, cán bộ cấp cao đại diện cho Việt Nam ra nước ngoài làm nhiệm vụ chính thức. Người sở hữu Diplomatic Passport thường được hưởng các quyền ưu đãi về thị thực, miễn trừ ngoại giao và thủ tục xuất nhập cảnh nhanh gọn hơn.
Dưới đây là bảng so sánh ba loại hộ chiếu phổ biến hiện nay:
| Tiêu chí | Hộ chiếu phổ thông | Hộ chiếu công vụ | Hộ chiếu ngoại giao |
| Đối tượng sử dụng | Người Việt Nam, ngoại trừ diện đặc biệt | Cán bộ, công chức hoặc viên chức đi công tác theo nhiệm vụ | Quan chức cấp cao của Nhà nước, thành viên phái đoàn ngoại giao |
| Thời hạn | 10 năm (≥ 14 tuổi); 5 năm (< 14 tuổi); không được gia hạn | Thời hạn từ 1 đến 5 năm và được phép gia hạn 1 lần, tối đa 3 năm | Thời hạn từ 1 đến 5 năm và được phép gia hạn 1 lần, tối đa 3 năm |
| Màu sắc bìa | Xanh tím than | Xanh lá cây đậm | Nâu đỏ |
| Quyền lợi | Sử dụng cho các mục đích cá nhân, không có đặc quyền về visa | Có thể được hỗ trợ miễn visa hoặc ưu tiên theo nhiệm vụ | Được miễn visa tại nhiều quốc gia, có quyền ưu đãi và miễn trừ ngoại giao |
Thời hạn và nơi cấp hộ chiếu phổ thông
Khi có nhu cầu xuất ngoại, việc nắm rõ thời hạn và nơi cấp hộ chiếu phổ thông sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chuẩn bị hồ sơ và lựa chọn phương án phù hợp. Bạn có thể xem phần dưới để biết rõ hơn.
Thời hạn hộ chiếu phổ thông:
Hộ chiếu phổ thông có thời hạn khác nhau tùy theo độ tuổi:
- Công dân từ đủ 14 tuổi trở lên: được cấp hộ chiếu có thời hạn tối đa 10 năm, không được gia hạn.
- Công dân dưới 14 tuổi: được cấp hộ chiếu có thời hạn tối đa 5 năm, không được gia hạn.
- Trẻ dưới 9 tuổi: nếu được ghi cùng hộ chiếu với cha hoặc mẹ, thì hộ chiếu đó sẽ được điều chỉnh thời hạn không quá 5 năm tính từ ngày bổ sung thông tin của trẻ.
Nơi làm hộ chiếu phổ thông:
Tùy vào từng trường hợp, công dân có thể nộp hồ sơ tại các cơ quan sau:
- Làm hộ chiếu lần đầu: Đến Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Công an cấp tỉnh nơi thường trú hoặc tạm trú.
- Đã có Căn cước công dân gắn chip: Được phép chọn nơi thuận tiện để nộp hồ sơ.
- Làm hộ chiếu từ lần thứ hai trở đi: Có thể làm tại bất kỳ tỉnh/thành nào thuận tiện, không bắt buộc theo nơi cư trú.
Nếu bạn cần làm hộ chiếu ở TPHCM, có thể đến trực tiếp Phòng Quản lý xuất nhập cảnh TP.HCM hoặc lựa chọn các đơn vị hỗ trợ như HappyBook Travel, nơi cung cấp dịch vụ làm hộ chiếu thường và hộ chiếu khẩn giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Thủ tục làm hộ chiếu phổ thông
Hiện nay, công dân có thể lựa chọn 2 cách để làm hộ chiếu phổ thông: nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan quản lý xuất nhập cảnh hoặc thực hiện đăng ký online qua cổng dịch vụ công. Bạn có thể tham khảo chi tiết từng hình thức qua phần dưới đây.
Cách 1: Làm hộ chiếu trực tiếp
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Người dân cần điền đầy đủ thông tin vào tờ khai xin cấp hộ chiếu mẫu TK01 theo hướng dẫn. Tờ khai cần dán ảnh chân dung, ký tên xác nhận và kèm theo Căn cước công dân hoặc giấy tờ tùy thân hợp lệ.
Bước 2: Nộp hồ sơ và thực hiện thủ tục tại cơ quan xuất nhập cảnh
Đến Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Công an cấp tỉnh nơi thường trú hoặc tạm trú để nộp hồ sơ. Trường hợp làm hộ chiếu gắn chip lần đầu, bạn sẽ được chụp ảnh trực tiếp và lấy dấu vân tay ngay tại chỗ.
Bước 3: Thanh toán và nhận hồ sơ
Sau khi hoàn tất thủ tục, bạn cần nộp lệ phí làm hộ chiếu theo mức phí quy định. Kết quả sẽ được trả trong vòng 3 – 8 ngày làm việc, bạn có thể nhận trực tiếp hoặc đăng ký chuyển phát về tận nhà.
Bài viết liên quan:
- Xin Visa Đài Loan Tự Túc Cần Những Gì? Chi Phí Và Quy Trình Mới Nhất
- Hộ Chiếu Nhật Bản: Sức Mạnh, Quyền Lợi Và Các Loại Phổ Biến Hiện Nay
Cách 2: Làm hộ chiếu online
Bước 1: Mở cổng đăng ký online
Bạn cần truy cập vào Cổng dịch vụ công quốc gia hoặc Cổng dịch vụ công của Bộ Công an. Đăng nhập xong, tiếp tục chọn mục thực hiện thủ tục cấp hộ chiếu phổ thông.
Bước 2: Nhập thông tin và gửi hồ sơ
Điền đầy đủ thông tin cá nhân vào tờ khai điện tử theo mẫu có sẵn trên hệ thống. Sau đó, tải lên ảnh chân dung, bản scan Căn cước công dân và các giấy tờ liên quan khác (nếu có yêu cầu).
Bước 3: Thanh toán và theo dõi kết quả
Bạn có thể chọn hình thức nhận hộ chiếu tại nhà qua bưu điện hoặc đến lấy trực tiếp. Lệ phí được thanh toán online và bạn có thể theo dõi tiến trình xử lý hồ sơ ngay trên hệ thống.
Một số câu hỏi thường gặp liên quan đến hộ chiếu phổ thông
Ngoài thắc mắc quen thuộc như hộ chiếu tiếng Anh là gì, thì vẫn còn nhiều câu hỏi thiết thực khác khiến không ít người bối rối khi làm thủ tục xuất nhập cảnh. Dưới đây là những tình huống phổ biến và cách xử lý đúng luật:
- Hộ chiếu phổ thông có được gia hạn không?
KHÔNG. Theo quy định hiện hành, hộ chiếu phổ thông không được gia hạn sau khi hết hạn sử dụng. Khi hộ chiếu sắp hết hạn hoặc đã hết hạn, bạn bắt buộc phải nộp hồ sơ xin cấp lại hộ chiếu mới. Việc chủ động kiểm tra thời hạn hộ chiếu trước các chuyến đi là điều cần thiết để tránh ảnh hưởng đến kế hoạch di chuyển quốc tế.
>>> Dịch vụ làm visa trọn gói tại HappyBook Travel
- Nếu mất hộ chiếu thì phải làm sao?
Tình huống mất hộ chiếu cần được xử lý nhanh chóng và theo đúng trình tự:
- Nếu mất hộ chiếu trong nước: Bạn phải trình báo trong vòng 48 giờ kể từ khi phát hiện. Bạn có thể nộp đơn trực tiếp tại cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh và xuất trình Căn cước công dân hoặc giấy tờ tùy thân còn hiệu lực để đối chiếu. Trong trường hợp gửi qua đường bưu điện, đơn cần được xác nhận bởi công an cấp xã hoặc phường nơi bạn đang sinh sống.
- Nếu mất hộ chiếu ở nước ngoài: Hãy liên hệ ngay với đại sứ quán hoặc lãnh sự quán Việt Nam gần nhất. Đồng thời thông báo sự việc với cơ quan chức năng nước sở tại để được hỗ trợ xác minh và bảo vệ quyền lợi pháp lý của bạn.
- Nội dung cần có trong đơn trình báo mất hộ chiếu bao gồm những gì?
Khi viết đơn trình báo, cần đảm bảo thông tin được trình bày đầy đủ, rõ ràng và chính xác:
- Họ và tên, ngày tháng năm sinh
- Địa chỉ thường trú hoặc tạm trú
- Số hộ chiếu, ngày cấp và nơi cấp
- Thời gian, địa điểm xảy ra vụ việc
- Lý do mất hộ chiếu (rơi, mất cắp, thất lạc…)
Giờ đây bạn đã hiểu rõ hộ chiếu phổ thông là gì và cách phân biệt nó với các loại hộ chiếu khác. Việc nắm được quy trình, thời hạn và nơi cấp sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chuẩn bị hồ sơ. Nếu đang lên kế hoạch ra nước ngoài, đừng quên kiểm tra kỹ hộ chiếu để mọi thủ tục diễn ra thuận lợi.